Terug
The Cloud

The Cloud

pietsjanke fokkema, Berndnaut Smilde, Danielle Lemaire, Conny Kuijlboer, Loes Groothuis, Dietrich Wegner, Fennanda Eleveld, Marinus van Dijke, Naoyuki Tsuji, Niek Hendrix, Stuart Semple, Jannie Regnerus en Doina Kraal

05 jan 2013 t/m 09 feb 2013
Beeldende kunst

De fascinatie voor de wolk, de wetenschappelijke wolk, de roze wolk, de hoorbare wolk, de boze wolk, de schaduw van de wolk, de meetbare wolk, kortom een onderzoek naar de zin en onzin van de wolken in het verlangen van de mens en zijn neerslag in de beeldende kunst.

Het blijkt dat veel kunstenaars zijn gegrepen door de magie van de wolk. De wolk spreekt diepere behoeftes van de mens aan en roept al eeuwen lang de fantasie op. Deze tentoonstelling wil een onderzoek gaan doen naar de zin en de onzin van de wolken in het verlangen van de mens. 
 
Wolken
Wolken hebben te maken met dromen en verlangens, met lucht en het aardse ontstijgen. Vogels vertegenwoordigen dit ook, maar wolken zijn natuurlijk nog ongrijpbaarder. Na een klein onderzoek naar de wolk, bleken er wereldwijd veel kunstenaars te vinden te zijn, die iets met wolken in hun werk hebben gedaan. Wij kiezen voor kunstenaars die vooral het poëtische aspect van de wolk gebruiken: de wolk vertegenwoordigt een andere wereld; verbeelding; alles wat de mens in zijn geest kan.
Het beeldende werk bevat allerlei technieken; we hebben gekozen voor het verhalende en de poëtische ontroering die het werk oproept; de ene keer is dat een tekenfilm, de andere keer een zwaar beeld; een video van een zwevende wolk, een schilderij.
De tentoonstelling is een idee van pietsjanke fokkema en is samengesteld door pietsjanke fokkema en Ellen Witsen Elias.
 
NRC 16-01-2013
Wolken gevangen in een kartonnen doos
Op de tentoonstelling The Cloud in Hoofddorp beelden twaalf kunstenaars met uiteenlopende materialen wolken uit. ‘Ongrijpbaar, als luchtschepen waaien ze aan ons voorbij.
"De wolk op het schilderij In de zomer (2008) van kunstenares Danielle Lemaire is een regenboogwolk. De bovenzijde is een vloeiende, lichte vorm, zoals wij Hollandse wolken kennen. Aan de onderzijde rust de wolk op de kronen van zomerse bomen. En juist daar lichten de kleuren geel, rood, blauw, violet en oranje op in een prachtige gloed. Vlak naast deze kleurrijke formatie heeft kunstenares Conny Kuilboer een wolk van dekenstof gemaakt en die omsloten door een kartonnen frame. „Deze wolk is ontstaan uit het verlangen van de kunstenaar om een wolk te vangen”, schrijft Kuilboer in haar toelichting bij Wolk (2007). „Ongrijpbaar, als luchtschepen waaien ze aan ons voorbij.”
Die zeilende, vrije wolk in de blauwe lucht en de wolk gevangen in een kartonnen doos zijn twee kunstwerken die de tentoonstelling The Cloud in Galerie De Meerse in Hoofddorp markeren. Twaalf kunstenaars geven met uiteenlopende materialen als olieverf op linnen, papier, garen, stoffen, marmer en lichtgevoelig fotopapier uitbeelding aan wolken.
De Zeeuwse kunstenaar Marinus van Dijke heeft al decennialang een fascinatie voor een duinvallei op Schouwen. Zijn wolkenkunstwerk heet Een heerlijke oktoberdag. Op 9 oktober 2008 maakte hij tussen de vroege ochtend en late avond elk uur een foto: we zien de hemel boven de vallei veranderen van strakblauw naar bewolkt en weer strakblauw. Met videobeelden laat Van Dijke zien hoe wolken, met name de fraaie altocumulus, lijken te ontstaan uit het niets, zich tot een vorm verdichten en weer uiteenwaaieren. Van Dijke legt de beweeglijkheid van de wereld om hem heen vast, als herinneringen.
Een klein juweel vormen de drie langgerekte olieverfpaneeltjes Wolken van Fennanda Eleveld: zo hangen wolken op een zomerse dag boven de horizon, zwevend in het blauw. De kunstenaars die in De Meerse exposeren, blijken wolkenjagers, op zoek naar de spannende en wisselende verschijningsvormen van wolken. Jannie Regnerus maakte het marmeren beeld Wolkenman. Het origineel staat in de entree van het Provinciehuis Friesland; in Hoofddorp is een replica te zien. Vanaf zijn sokkel bestudeert deze wolkenman, met schuin opgericht hoofd, de wolken die door het firmament zeilen.

Wolken zijn niet alleen poëzie en schoonheid, zoals in de visie van Nederlandse kunstenaars. Dietrich Wegner, geboren in Australië, maakt van materialen als polyester, staal en touw een bloesemende paddenstoelenwolk, Playhouse (2005). De gelijkenis tussen dit werk en de befaamde foto van de atoombom op Hiroshima is frappant. Zelf noemt hij dit werk zowel „efemeer” als „angstaanjagend”. Dat klopt. Aan de bron van deze wolk ligt een reusachtige bomkrater van een verwoeste stad. En kijk eens goed, links uit de wolk komt een touwladder te voorschijn. Alsof hij bewoond is en je eruit kunt vluchten. Een wolk als vluchtweg boven een kapotte wereld.
The Cloud in Galerie de Meerse. T/m 10/2. Feestelijke opening op 20/1. " - Kester Freriks, NRC 16/01/2013

DE WOLKEN VAN GRONINGER BERNDNAUT SMILDE
De Groningse kunstenaar Berndnaut Smilde beeldt geen wolken af, maar maakt ze zelf. Met een rookmachine én urenlang zorgvuldig gepriegel met luchtvochtigheid, belichting en andere omgevingsfactoren. „Ik wil onheilspellende situaties creëren. Voor mij stralen wolken iets dreigends uit. Zo kwam ik op het idee om op plekken die ik architectonisch interessant vind, wolken te laten verschijnen.” Smilde liet al wolken ontstaan in de Mariakapel in Hoorn, de Cukurcuma Hamam in Istanbul en Minerva Academy Groningen. Hij creëert voor één werk tientallen wolken. Pas wanneer een wolk ‘iconisch’ genoeg is, laat hij hem vastleggen op foto. Die exposeerde hij onder meer in de Londense Saatchi Gallery, het Juming Museum in Taipei en nu ook in Galerie De Meerse in Hoofddorp.
Smilde wil ‘typische’ wolken, zoals we ze kennen uit schilderijen en stripverhalen. „Het gaat mij om het idee van de wolk binnenin een ruimte en hoe een wolk in de ene situatie een positief en in de andere een negatief gevoel oproept. Dus niet om de verschillende soorten wolken of de zaken die mensen allemaal in wolken zien.” Volgens Smilde heeft het iets vervreemdends om zo’n natuurelement binnenshuis te zien, maar roepen zijn wolken tegelijkertijd associaties op met klassieke schilderijen uit de Gouden Eeuw. „Ik speel met standaardassociaties. Zo heb ik ook binnenshuis met een glazen prisma omgekeerde regenbogen geprojecteerd. Regenbogen roepen een idee van perfectie en belofte op, door ze omgekeerd weer te geven, bevraag je die connotaties.”

Dat zijn werk erg vluchtig is – zijn wolken bestaan slechts enkele seconden – vindt hij geen probleem. „De fragiliteit is deel van het werk. Constructie en deconstructie spelen een belangrijke rol in mijn werken.” Sabeth Snijders NRC 16-01-2013

 

Nieuws en aankomende events van Cpunt in je mail?

Ontvang nieuwsbrief

Volg Cpunt op social media